Energie delen met buurtbewoners

• Erkenning van energiegemeenschappen: Energiegemeenschappen krijgen een officiële status en kunnen activiteiten ontplooien voor sociale, economische en milieudoelen binnen hun gemeenschap, bijvoorbeeld de wijk Vreeswijk.
  
• Recht op energie delen: Burgers mogen lokaal opgewekte energie direct delen met andere leden van hun gemeenschap. Dit wordt ondersteund door slimme meters en dataplatforms.
  
• Voordelen voor burgers:
  • Lagere en stabielere energiekosten.
  • Betere grip op energieverbruik.
  • Minder afhankelijkheid van grote marktpartijen.

Een voorbeeld: Joost en Janny

• Stap 1: Opwekken en meten
  Joost wekt 20 kWh stroom op met zijn zonnepanelen. Hij gebruikt 10 kWh zelf. Zijn buurvrouw Janny heeft geen panelen en verbruikt 5 kWh.
  
• Stap 2: Delen via een app
  Via een app worden Joosts overschotten (10 kWh) aan Janny toegewezen. Janny betaalt alleen de kostprijs (€0,10/kWh), wat goedkoper is dan de marktprijs. Bovenop deze prijs zal nog BTW, energiebelasting en netkosten betaald moeten worden.
  
• Stap 3: Resultaat
  • Janny bespaart op haar energiekosten.
  • Joost verdient iets terug.
  • Het netwerk wordt minder belast, omdat de energie lokaal blijft.

De nieuwe Energiewet biedt energiegemeenschappen een breed scala aan mogelijkheden om duurzame energie lokaal te organiseren en delen. Hier zijn enkele belangrijke ontwikkelingen:

1. Zelflevering tegen kostprijs
   Energiegemeenschappen mogen stroom nu direct aan hun leden leveren tegen een eerlijke kostprijs (kostprijs+), zonder winstmarge. Dit verlaagt niet alleen de energiekosten, maar biedt ook bescherming tegen prijsschommelingen op de markt. Leden profiteren van transparante en stabiele tarieven.
   
2. Samenwerking met netbeheerders
   Netbeheerders, zoals Stedin, zijn verplicht om energiegemeenschappen te ondersteunen. Dit biedt ruimte voor innovatieve oplossingen, zoals:
   1. Dynamische nettarieven: In Oostenrijk bijvoorbeeld krijgen energiegemeenschappen korting op hun netkosten omdat energiedelen netcongestie helpt te verminderen.
   2. Gedeelde batterijen: Energie opslaan en delen binnen de gemeenschap om pieken en dalen in vraag en aanbod beter te balanceren.
      
3. Lokaal eigendom en betrokkenheid
   Gemeenten kunnen lokaal eigendom bevorderen door bij nieuwe wind- of zonneprojecten te eisen dat minstens 50% in handen is van de lokale gemeenschap. Dit versterkt de betrokkenheid van bewoners en vergroot het draagvlak voor duurzame projecten.
   
4. Warmtegemeenschappen
   De wet opent ook de deur naar collectieve warmteoplossingen. Denk aan het oogsten van warmte uit lokale bronnen, zoals water uit kanalen, en deze warmte opslaan om huizen in de winter te verwarmen. Dit maakt duurzame energie niet alleen mogelijk voor stroom, maar ook voor warmte.
   
5. Experimenteergebieden
   Wijken kunnen afwijken van landelijke regels om innovatieve oplossingen te testen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat ze exclusieve rechten krijgen om met lokale bronnen te experimenteren, zoals buurtbatterijen of slimme laadpalen.

Met deze mogelijkheden krijgen energiegemeenschappen niet alleen een centrale rol in de energietransitie, maar ook de tools om duurzame energie direct beschikbaar te maken voor hun leden. Dit maakt de overstap naar schone energie aantrekkelijker en toegankelijker voor iedereen.

Voor meer informatie lees deze gids voor energiegemeenschappen (Energie van Utrecht) of deze paper van energiecoöperatie naar energiegemeenschap (local4local).

Wil je meedoen met het verkennen van de mogelijkheden van energiedelen in jouw buurt? WarmVreeswijk organiseert een proefproject om te onderzoeken hoe groot de potentie voor energiedelen in Vreeswijk kan zijn. Hierbij richten we ons op het verzamelen en analyseren van data over lokaal energieverbruik en -opwekking.

1. Wat houdt de proef in?
   In deze proef willen we inzicht krijgen in hoe en wanneer energie in Vreeswijk wordt opgewekt en verbruikt. Door deze gegevens te analyseren, ontdekken we hoeveel gelijktijdigheid er is tussen opwekking en verbruik, en hoeveel energie theoretisch lokaal gedeeld zou kunnen worden.
   
2. Wie zoeken we?
   1. 10 woningen met zonnepanelen: Deze huishoudens leveren data over hun opwek en verbruik, zodat we een beeld krijgen van het energieoverschot.
      
   2. 10 woningen zonder zonnepanelen: Deze huishoudens laten zien hoe zij lokaal opgewekte stroom zouden kunnen gebruiken.
      
   3. Lokale ondernemers: Bedrijven met een hoog dagverbruik kunnen belangrijke data leveren over hoe energiegebruik binnen de buurt gebalanceerd kan worden.
      
3. Hoe werkt het?
   1. We installeren een dongle op jouw slimme meter om gegevens te verzamelen over energieopwekking en -verbruik.
      
   2. De verzamelde data wordt gekoppeld aan een platform dat inzicht geeft in wanneer en hoeveel energie wordt opgewekt en verbruikt.
      
   3. Met deze inzichten onderzoeken we het potentieel voor energiedelen en hoe we gelijktijdigheid kunnen maximaliseren.
      
4. Waarom meedoen?
   1. Inzicht in jouw energieverbruik: Ontdek wanneer je energie verbruikt en hoe dit samenhangt met lokale opwekking.
      
   2. Bijdragen aan de energietransitie: Help ons inzicht te krijgen in hoe Vreeswijk een voorbeeld kan worden voor lokaal energiedelen.
      
   3. Innovatie stimuleren: Door mee te doen, draag je bij aan de ontwikkeling van toekomstgerichte energieoplossingen.
      
5. Hoe meld je je aan?

Wil je bijdragen aan dit innovatieve onderzoek? Meld je aan via onze website. We werken samen om de energietoekomst van Vreeswijk vorm te geven!

Met dit proefproject richten we ons op het begrijpen van de data, niet op het daadwerkelijk verrekenen van stroom en geld. Het is een eerste stap om te ontdekken wat de mogelijkheden voor energiedelen in Vreeswijk kunnen zijn en hoe we dit in de toekomst kunnen realiseren. Doe mee en bouw mee aan een duurzamer Vreeswijk!

De nieuwe Energiewet geeft burgers de kans om samen energie te delen en zo de overstap naar duurzame energie te versnellen. Of je nu zonnepanelen hebt of niet, iedereen kan bijdragen aan een schonere en voordeligere toekomst.

De recente Brief Decentraal Energiesysteem van het Nationaal Klimaat Platform benadrukt dat energiedelen een cruciale rol kan spelen in een slim en toekomstbestendig lokaal energiesysteem. Met de afschaffing van de salderingsregeling is het essentieel dat huishoudens en bedrijven een aantrekkelijk alternatief krijgen om hun opgewekte stroom optimaal te benutten. De nieuwe Energiewet biedt hiervoor een belangrijke basis door energiegemeenschappen juridisch te verankeren en energiedelen mogelijk te maken, maar de praktische uitwerking blijft een uitdaging.

Voor woonwijken is energiedelen een kans om lokaal opgewekte zonne-energie efficiënter te gebruiken, waardoor de druk op het net vermindert en duurzame energieopwek rendabel blijft. Toch blijkt uit de brief dat onduidelijke rolverdelingen, beperkte toegang tot energiedata en ontbrekende praktische richtlijnen de opschaling belemmeren. De brief pleit dan ook voor snelle implementatie en ruimere experimenteerruimte, zodat energiedelen een volwaardig en aantrekkelijk alternatief wordt.

De conclusie na het lezen van de brief is: Nu is het moment om energiedelen breed toegankelijk te maken en van woonwijken actieve spelers in de energietransitie te maken!